Εκπαιδευτική Επίσκεψη στο ΚΠΕ Μακρινίτσας
Δράση της περιβαλλοντικής ομάδας του 7ου Γυμνασίου Βόλου
Η περιβαλλοντική ομάδα του 7ου Γυμνασίου Βόλου που αποτελείται από 31 μαθητές της Β΄Γυμνασίου και
ασχολείται με την βιοκαλλιέργεια της ελιάς στο πλαίσιο της αειφορίας και την παραγωγή biodiesel στο πλαίσιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε συνέχεια του περσινού προγράμματος που συντονίζουν οι καθηγήτριες Γώγου Αθανασία (ΠΕ02) και Αντωνακάκη Σωτηρία (ΠΕ03) επισκέφτηκε στις 12-12-2013 το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μακρινίτσας το οποίο επιμελήθηκε και εκπόνησε εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα «Μεσόγειος ,Ελλάδα ,Ελιά ».
Συγκεκριμένα τα παιδιά μετέβησαν στο όμορφο χωριό της Μακρινίτσας και μετά από μια σύντομη βόλτα στον παραδοσιακό οικισμό της με τα λιθόστρωτα καλντερίμια , τις κρήνες και την πανέμορφη πλατεία,έφτασαν στο ΚΠΕ το οποίο στεγάζεται στο αρχοντικό Βατσαρέα ?Μαυράκη που χτίστηκε το 1830.Εκεί η υπεύθυνη του ΚΠΕ Κα Μακέλη Γραμματή μας υποδέχτηκε και στην αίθουσα προβολών παρουσίασε ένα σύντομο αλλά περιεκτικό powerpoint με την ιστορία της καλλιέργειας της ελιάς από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα ,την συγκομιδή ,την αποθήκευση ,την εμπορία και τις χρήσεις της ελιάς, συζητώντας και απαντώντας σε απορίες μαθητών.
Στη συνέχεια με τη συνοδεία της υπεύθυνης του ΚΠΕ και της Κας Γούλα Μαρίας και κατόπιν συνεννόησης με ελαιοκαλλιεργητή της περιοχής Κατηχωρίου επισκεφτήκαμε επί τόπου ένα ελαιοπερίβολο και χωρισμένοι σε 3 ομάδες συζήταμε με τον καλλιεργητή Κο Σκλείδη Δημήτρη για τον κύκλο ζωής της ελιάς ,τη συγκομιδή τα παράγωγα προιόντα και τις ασθένειες του δένδρου .Ο ελαιοπαραγωγός μας έδειξε τα εργαλεία που χρησιμοποιεί για το κλάδεμα ?σκάψιμο ?όργωμα του δένδρου π.χ γλισοπρίονο για τα μεγάλα κλαδιά ,μας μίλησε για την λίπανση που γίνεται από 20 Φεβρουαρίου έως 20 Μαρτίου ,για το μάζεμα της ελιάς καθώς και για την προσβολή του καρπού από τον δάκο και την καταπολέμησή του με μελάσσα .
Κατόπιν επισκεφτήκαμε το υδροκίνητο λιοτρίβι του Κ. Χατζηγιάννη που λειτούργησε στο Κατηχώρι από το 1905 έως το 1976 .Αφού ξεναγηθήκαμε στο σπίτι της οικογένειας που έχει αναδειχθεί σε μουσείο τοπικής αγροτικής οικονομίας και είδαμε φωτογραφίες από την καθημερινή , αγροτική , κοινωνική ζωή και σκεύη οικοτεχνίας όπως ζυγαριές , καλαμένιες αρκάδες (κοφίνες ), αλέτρια ,νταμιτζάνες ,μετρητές γράδων ,με συντονίστρια την Κα Μακέλη Γραμματή δραματοποίησαμε κάποιες από αυτές τις σκηνές σε ένα παιχνίδι ρόλων .
Μέρος του ελαιοτριβείου
Στη συνέχεια πήγαμε στο παλιό λιοτρίβι που διατηρείται σε άριστη κατάσταση με τη ροδάνα(φτερωτή ) νερού που έδινε κίνηση σε όλα τα μηχανήματα και είδαμε όλη τη διαδικασία παραγωγής λαδιού .Πρώτα το πλύσιμο και μετά στο τριβείο (αλώνι) ?χωρητικότητας 300 κιλών – με τις δύο μυλόπετρες απ΄ όπου βγαίνει ο πολτός (ελαιοζύμη ) κινούμενες από δύο κωνικούς οδοντωτούς τροχούς ,ο διαχωρισμός στη γούρνα ,η τοποθέτηση σε τσαντήλες από μαλλί τράγου που έχουν τρύπες-ανά είκοσι – και η πίεση με την μαντέλα(ξύλινη δοκό ) στην πρέσα μέσω του μάγκαλου ή βίντσι που παλιά γινόταν από ανθρώπους και ζώα και αργότερα κινήθηκε με ηλεκτρισμό .Στο ελαιοτριβείο υπάρχει φούρνος όπου θερμαίνονταν το νερό που ρίχνονταν πάνω στα τσαντήλια τρείς φορές ,ώσπου στο τέλος έμενε σκέτος πυρήνας που χρησιμοποιούνταν ως καύσιμη ύλη .(παραγωγή εν θερμώ ).Το λάδι μαζεύονταν στο λίμπο που με ειδικά συγκοινωνούντα δοχεία διαχώριζε το νερό από το λάδι που είναι ελαφρύτερο και το λάδι φυλάσσονταν στα τουλούμια ?ασκοί από δέρμα τράγου ?που κρέμονταν ανάποδα .Στη συνέχεια ζυγίζονταν στην πλάστιγγα και η πληρωμή γίνονταν με λάδι.Το ελαιοτριβείο είχε 4 εργαζόμενους και η ημερήσια παραγωγή ήταν 1500 κιλά ελιάς . Στο τέλος δόθηκε φύλλο αξιολόγησης και υλικό για εμπέδωση .
Οι μαθητές γνώρισαν από κοντά τη σημαντική αλλά και επίπονη καλλιέργεια του δένδρου της ελιάς ,την πολλαπλή συνεισφορά των προϊόντων του στη καθημερινή ζωή των ανθρώπων διαχρονικά και αναγνώρισαν το σεβασμό που οφείλουμε στο περιβάλλον και τη σωστή αξιοποίησή του ,ώστε να απολαμβάνουμε τα αγαθά του .
Από την εκπαιδευτική επίσκεψη στο ΚΠΕ Μακρινίτσας.
Η περιβαλλοντική ομάδα για την ελιά του 7ου Γυμνασίου Βόλου